Dzięki wspólnej pracy Urzędu Miejskiego w Bielsku-Białej oraz Instytutu Pamięci Narodowej udało się potwierdzić tożsamość obrońców naszej południowej granicy i na specjalnym pomniku ustawionym na cmentarzu Wojska Polskiego upamiętnić daninę krwi, jaką złożyli broniąc ojczyzny.

Na uroczystości 30 września spotkali się przedstawiciele służb mundurowych, kombatantów, Stowarzyszenia Dom Polski i harcerzy. Żołnierze 18 bielskiego batalionu powietrznodesantowego wystawili wartę, a Bielska Orkiestra Dęta Formacja Wojskowa zadbała o oprawę muzyczną spotkania. Władze samorządowe reprezentował zastępca prezydenta Adam Ruśniak, przewodnicząca Rady Miejskiej Dorota Piegzik-Izydorczyk oraz radni Andrzej Gacek, Konrad Łoś i Piotr Ryszka. Zebrani złożyli wiązanki kwiatów.

Warto przypomnieć kim byli spoczywający na cmentarzu.

Kiedy wspominamy atak Niemiec hitlerowskich na Polskę, mamy w pamięci heroiczną postawę obrońców, także tych, którym przyszło zdawać egzamin z patriotyzmu w rejonie Węgierskiej Górki. Dzięki ich nieugiętej postawie miejscowość otrzymała przydomek Westerplatte południa.

1 września 1939 r. o świcie z terytorium Słowacji przez Przełęcz Zwardońską wkroczyły w dolinę Soły oddziały 7 Bawarskiej Dywizji Piechoty pod dowództwem gen. bryg. Eugena Otta. Tę niemiecką jednostkę zaliczono później do elity Wehrmachtu. Niemiecka dywizja rozlokowała na kierunku ataku 17 tys. żołnierzy, Wojsko Polskie w tym samym rejonie dysponowało około 1200 żołnierzami.

Niemieckie dowództwo zakładało, że polska obrona zostanie przełamana z marszu. Okazało się jednak, że pomimo nawałnicy ognia artyleryjskiego i nalotów lotniczych polskie oddziały powstrzymały posuwanie się Niemców w dolinie Soły i zadały im poważne straty. W sposób szczególny przyczynili się do tego obrońcy czterech schronów bojowych Wędrowiec, Wąwóz, Włóczęga i Waligóra.

Walki o Węgierską Górkę trwały do 3 września. Zapisały się na trwale w naszej historii. Nawet niemiecki dowódca VII dywizji gen. Ott stwierdził, że obrońcy Węgierskiej Górki zasługują na najwyższy żołnierski szacunek, gdyż przez wiele godzin samotnie odpierali ciągłe natarcie z udziałem artylerii i lotnictwa.

- Splot nie do końca wyjaśnionych zdarzeń sprawił, że kilku obrońców poległych w trakcie tych walk zostało pochowanych na cmentarzu w Cięcinie, a później Niemcy ekshumowali ich ciała i przewieźli do Bielska. Dzięki przeprowadzonym badaniom i ustaleniom historycznym dzisiaj przywracamy ich wspólnej pamięci. W trudnych czasach, w jakich żyjemy, warto przypominać czym jest honor i umiłowanie Ojczyzny - podkreśla Urząd Miejski w Bielsku-Białej.

Żołnierze Wojska Polskiego polegli w walce z Niemcami w obronie fortów w Węgierskiej Górce we wrześniu 1939 roku, którzy dzisiaj spoczywają na Cmentarzu Wojska Polskiego w Bielsku-Białej:

• strz. Konstanty Bartczak
• Jan Flis
• strz. Stanisław Flis
• bomb. Antoni Kopeć
• szer. Antoni Kopiec
• strz. Wacław Labacki
• Andrzej Landa
• Józef Laszczak
• Antoni Michalski
• kpr. Mika
• szer. Jan Kulpa
• sierż. Stanisław Raczyński
• szer. Władysław Szczepański
• Wawrzyniec Szpak
• Jan Tlałka
• Franciszek Tomaszek
• Bolesław Wiśniewski
• strz. Wiktor Zieniewicz